Yangın Dedektörü Orman Yangınlarının Erken Tespitinde Umut Oldu
Üniversitemiz Nükleer Radyasyon Dedektörleri Uygulama ve Araştırma Merkezi (NÜRDAM) yangın dedektörü prototipi üretti. NÜRDAM yangın dedektörü orman yangınları başta olmak üzere her türlü yangını erken tespit ederek can ve mal kayıplarının önüne geçilecek ülkemize ve insanlığa büyük fayda sağlayacak.
Yangın algılayıcılarının yerli ve milli üretiminin sağlanması ve geliştirilmesi amacıyla NÜRDAM Müdürü Dr. Yalçın Kalkan öncülüğünde İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜC) Nanoteknoloji ve Biyoteknoloji Enstitüsü öğretim üyeleri Doç. Dr. Arif Kösemen ve Doç. Dr. Sadullah Öztürk tarafından “Erken Uyarı Sistemine Sahip Yangın Algılayıcı Tasarımı ve İmalatı” projesi hazırlandı.
Patentli teknolojisi ile alevden yayılan ultraviyole ışınlarını algılayarak yangını tespit eden yerli alev dedektörü projesi, TÜBİTAK tarafından desteklendi. Projenin çıktısı olarak katma değeri yüksek teknoloji ürünü olarak NÜRDAM alev dedektörü prototipi üretildi.
Ülkemizde kullanılan ithal menşeili dedektörlerin yerini alacak NÜRDAM yangın dedektörünün ithal dedektörlere göre üstün avantajları bulunuyor. Bunlardan en önemlisi yaz mevsiminde yüksek sıcakların dedektör tarafından yanlış alarm olarak algılanması. NÜRDAM dedektörleri, kullandığı teknoloji sayesinde bu sorunu çözmüş durumda. Daha geniş açılı algılama yapan dedektörümüz muadillerinin 120 derecelik algılama açısına karşın 360 dereceye varan algılama açısına sahip. Bir üstün özelliği de ithal muadilleri 30 metreden algılama yapabiliyorken NÜRDAM dedektörü 100 metreden yangını tespit edebiliyor. Ayrıca NÜRDAM dedektörü muadillerinden daha uzun ömürlü hizmet sunuyor.
Kalkan: “Geliştirmelerimiz Devam Ediyor”
Prototip aşamasındaki ürünü hakkında bilgiler veren Kalkan; “Birkaç metrelik hata payıyla çok geniş arazide alevi tespit edebiliyoruz. Mesela bir insan çakmağın taşıyla oynadığında bile, o çakmak taşından çıkan kıvılcımı tespit ederek sinyal üretebilecek, aynı zamanda bu sinyali algıladığında bölgeden 15 saniyelik kısa görüntüler alıp bunu ilgili merkezlere iletebilecek sistem üzerinde çalışıyoruz. Bu sayede özellikle orman yangınlarının çok kısa sürede tespiti hem de failinin belirlenmesi sağlanabilecek.”
Kalkan, Türkiye’de mevcut durumda yarı iletken tabanlı ithal alev dedektörlerinin kullanıldığına işaret ederek, “Bizim ürettiğimiz gazlı alev dedektörlerinin dünyada ticari bir muadili yok. Gazlı alev dedektörlerinin avantajı daha hızlı ve doğru çalışmaları, daha geniş açıdan algılama yapabilmeleri. Yaklaşık 10 senede, olduğu gibi çöpe atılacak yarı iletken alev dedektörünün ülkemize girişi, 5-6 bin avro bandında. Bizim, gazını değiştirerek, yani bakım sürecinden geçirerek, yarı iletken modele göre 4 kat daha uzun kullanım ömrüne sahip bu gazlı alev dedektörünü, şu an 3-4 bin lira bandında mal edebiliyoruz.” dedi.
Ürettikleri alev dedektörünün doğrudan ihraç edilebilecek bir ürün olduğunu anlatan Kalkan, ürünün şu anda yatırımcısının bulunduğunu, prototipe ait ulusal ve uluslararası patent tescilinin ise kendisine ait olduğunu sözlerine ekledi.
