Nepotizm, bireylerin becerileri, yetenekleri, başarı ve eğitim durumları gibi Liyakat’a dayalı yeterlilikleri dikkate alınmadan, sadece akraba, siyasetçi, bürokrat ve diğer kamu görevlileri ile olan yakınlık ilişkileri göz önüne alınarak atanması, terfi ettirilmesi veya istihdam edilmesidir. Bu yaklaşım, reaktif ilişkilerin yoğun olarak yaşandığı az gelişmiş ülkelerde daha fazla görülmektedir. Nepotizmi etkileyen temel sebepler, hem kan bağı hem de eş, dost, akraba, siyasi yakınlık, partizanlık, hemşehrilik gibi faktörlerdir. Günümüzde yaygın olarak görülen nepotizm, atama, istihdam ve yönetimde en büyük hastalık olarak kabul edilmektedir. Geçmişi rönesans dönemine kadar uzanan nepotizm, günümüzde hala varlığını sürdürmekte, liyakati ve adaleti ortadan kaldırarak yozlaşmaya neden olmaktadır. Bu bağlamda değerlendirildiğinde, nepotizm toplumda nitelikli bireylerin göz ardı edilmesini sağlamakla birlikte, adil rekabetin bozulmasına da sebep olmaktadır. Bu yaklaşım ile liyakatsiz insanların atanması, terfi ettirilmesi veya işe alınması çalışanların motivasyonunu bozmakta, performanslarını ve iş verimini düşürmektedir. Bu durum bir taraftan belirli sosyal grupların diğerlerine göre daha avantajlı duruma geçmesini sağlarken diğer taraftan da sosyal barışın bozulmasına ve toplumun adalet duygusunun zedelenmesine, devlete ve kurumlara olan güvenin sarsılarak sosyal huzursuzluğa neden olmaktadır. Nepotizmin sosyal yapı üzerinde oluşturduğu bu vb. örneklerin çoğaltılması mümkündür. Bu yüzden nepotizm sorununun çözülmesi hem sosyal ve iş barışının sağlanmasında hem de iş hayatında verimliliğin artırılmasında büyük önem arz etmektedir. Özellikle kamu kurum ve kuruluşlarında işe alım, terfi ve atama süreçlerinin şeffaf ve adil hale getirilmesi, kamuoyu vicdanını rahatlatacaktır. Bunun için işe alım, terfi ve atama süreçleri liyakati ve adaleti esas alan objektif kriterler çerçevesinde yapılmalıdır. Bu şekilde oluşturulacak sistematik yapı, herkesin hak ettiğini almasını sağlayacak ve olası torpil ve kayırmacılığın da önüne geçecektir. Ayrıca nepotizmi önlemek için gerekli yasal düzenlemeler ile birlikte ağır yaptırımlar getirilmeli ve uygulamadaki adaletsizliklerin önüne geçilmelidir. Sonuç olarak, nepotizmin neden olduğu sosyal tahribatın önlenmesi için geliştirilecek stratejilerin uygulanması, hem toplumsal barış ve huzurun tesis edilmesine hem de kurumların daha etkin ve verimli çalışmasını sağlayacaktır. Liyakat ve adalet temelinde oluşturulacak işe alım, terfi ve atama sistemi, ülkenin mevcut kaynaklarının daha etkin ve verimli kullanılmasını, toplumsal problemlerin daha hızlı ve etkin bir şekilde çözülmesini sağlayacaktır. Nepotizmin birçok olumsuz etkisi görülmekle birlikte en önemlisi, ülkenin her alanda kalkınmasına katkı sağlayacak yetenekli insanların ülkeyi terk etmesiyle ortaya çıkan beyin göçüdür. Unutulmamalıdır ki beyin göçü, bir ülkenin kaybettiği en büyük değer ve en büyük hazinedir...
